بررسی کنترل ویژگی‌های رخساره‌ای و فرایندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی سازند فهلیان در ناحیۀ زاگرس مرکزی

Authors

  • جواد سبحانی دانشجوی کارشناسی ارشد رسوب شناسی، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران
  • حسین نوری کارشناس ارشد رسوب شناسی، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران
  • حمزه مهرابی استادیار، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران
Abstract:

سازند فهلیان شامل توالی کربناتۀ نسبتاً ضخیمی از گروه خامی به سن نئوکومین- بارمین است. مطالعه‌های رسوب‌شناسی انجام‌شده روی این سازند در دو برش از زون ایذه و دو چاه از بخش جنوبی فروافتادگی دزفول به شناسایی 12 ریزرخساره در چهار کمربند رخساره‌ای شامل پهنۀ جزرومدی، رمپ درونی (لاگون، پشته‌های لیتوکودیومی- جلبکی و شول‌های بایوکلستی- پلوئیدی)، رمپ میانی و رمپ بیرونی منجر شد. محیط رسوب‌گذاری سازند فهلیان در ناحیۀ مطالعه‌شده، رمپ کربناتۀ هم‌شیب پیشنهاد می‌شود. مهم‌ترین فرایندهای دیاژنزی شناسایی‌شده شامل انحلال، میکرایتی‌شدن، تراکم، دولومیتی‌شدن، سیلیسی‌شدن، پیریتی‌شدن، سیمانی‌شدن و شکستگی است که طی مراحل مختلف دیاژنز دریایی، جوی و دفنی کم‌عمق تا عمیق ایجاد شده‌اند. مطالعه‌های چینه‌نگاری سکانسی به تفکیک چهار سکانس رسوبی در این سازند منجر شدند که با‌توجه‌به سن نسبی آنها بر اساس بایوزون‌های تفکیک‌شده، ضخامت سکانس‌ها و تطابق آنها با نواحی مجاور به‌طور محتمل سکانس‌های ردۀ سوم هستند. مطالعه‌های کیفیت مخزنی گویای تأثیر ویژگی‌های رخساره‌ای و فرایندهای دیاژنزی بر ویژگی‌های مخزنی سازند فهلیان است. رخساره‌های مهم مخزنی این سازند شامل رخساره‌های ریف‌ها/پشته‌های کومه‌ای لیتوکودیومی- جلبکی (در میدان گرنگان) و رخساره‌های پرانرژی متعلق به زیرمحیط پشته‌های اُاُئیدی، پلوئیدی و بایوکلستی (در میدان گچساران) هستند؛ این رخساره‌ها اغلب در سیستم تراکت تراز بالا (HST) گسترش یافته‌اند و زون‌های مهم مخزنی سازند فهلیان را ایجاد کرده‌اند. تخلخل‌های اولیه از نوع بین‌دانه‌ای و درون‌دانه‌ای همراه با تخلخل‌های انحلالی (حفره‌ای و قالبی) مهم‌ترین حفره‌ها در این رخساره‌ها هستند؛ علاوه‌بر‌این، رخساره‌های متعلق به رمپ میانی برخی افق‌های مخزنی باکیفیت را در سیستم تراکت پیش‌رونده (TST) ایجاد کرده‌اند که در این افق‌ها، تخلخل‌های بزرگ‌مقیاس (ماکروسکوپی) گسترش چندانی ندارند و ریزتخلخل‌ها مهم‌ترین عامل ایجاد کیفیت مخزنی‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تأثیر محیط رسوبی و فرایندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی سازند سروک در چارچوب چینه‌نگاری سکانسی، میدان نفتی کوپال

سازند سروک، واحد کربناته ستبری است که در بخش شمال خاوری سکوی عربی در کرتاسه میانی تشکیل شده است و در حوضه زاگرس چین‎خورده گسترش زیادی دارد. پس از سازند آسماری دومین سنگ مخزن مهم میدان­های نفتی مناطق جنوبی و جنوب باختر ایران به شمار می­رود که بخش قابل توجهی از ذخایر هیدروکربنی را میزبانی می‌کند. سنگ‌نگاری مقاطع نازک میکروسکوپی این سازند در چاه­های مورد مطالعه، به شناسایی 8 ریزرخساره انجامید که د...

full text

بررسی کیفیت مخزنی سازند سروک بر مبنای گسترش ریز رخساره ها، تاثیر فرایندهای دیاژنزی و واحدهای جریانی

سازند سروک، واحدکربناته ضخیمی است که معرف سنگ نهشته‌های کرتاسه میانی در کمربند چین خورده- رانده زاگرس است. پتروگرافی مقاطع نازک این سازند در چاههای 4، 20 و 48، منجر به شناسایی 8 ریزرخساره شده که در 3 زیرمحیط تالاب محدود، تالاب-‌ دریای ‌باز و پشته زیر‌آبی، در بخش‌های داخلی یک پلاتفرم کربناته روقاره‌ای نهشته شده‌اند. با توجه به موقعیت چاه‌ها‌ی مورد مطالعه‌، از سمت شرق به غرب، حوضه عمیق‌تر شده است...

full text

کنترل رخساره‌ها و فرایندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی سازند سروک در یکی از میدان‌های نفتی ناحیه دشت آبادان، جنوب باختر ایران

سازند سروک به‌عنوان یکی از مخازن مهم هیدروکربوری ایران هدف اصلی این مطالعه است. در این پژوهش ارزیابی کیفیت مخزنی سازند سروک با استفاده از تلفیق مطالعات سنگ‌نگاری و داده های تخلخل- تراوایی مغزه در ۳ چاه مهم در یکی از میدان‌های بزرگ ناحیه دشت آبادان در جنوب باختری ایران صورت گرفته است. مطالعات سنگ نگاری به شناسایی ۱۳ ریزرخساره در قالب 3 کمربند رخساره ای اصلی شامل لاگون، پشته‌های بیوکلستی زیرآبی (...

full text

فرایندهای دیاژنزی سازند شهبازان در شرق پهنه لرستان

سازند شهبازان به سن ائوسن میانی تا پسین در شمال شرق پهنه لرستان گسترش دارد. برای مطالعه فرایندهای دیاژنزی سازند شهبازان پنج برش سطحی و چهار برش زیر سطحی در شرق پهنه لرستان انتخاب شده‌اند. مطالعه پتروگرافی بر روی 700 مقطع نازک، کاتدولومینسانس بر روی 40  نمونه، مطالعه با میکروسکوپ الکترونی بر روی شش نمونه وآنالیز میکروپروب بر روی 11 نمونه از دولومیت‌ها و برخی سیمان‌ها صورت گرفته است. فرایندهای دی...

full text

بازسازی محیط رسوبی، مطالعات ژئوشیمیایی و تأثیر فرایندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی سازند دالان در میادین سلمان و لاوان

توالی کربناته-دولومیتی بخش بالایی سازند دالان با میان لایه های تبخیری و به سن پرمین پسین، یکی از مهم ترین مخازن گازی در نواحی زاگرس چین خورده و بخش های وسیعی از خلیج فارس محسوب می شود. در بررسی مقاطع نازک در دو چاه از میادین سلمان و لاوان سیزده میکروفاسیس و دو زیرفاسیس شناسایی گردید که در چهار کمربند رخساره ای پهنه جزرومدی، لاگون، سد و دریای باز در بخش داخلی تا ابتدای بخش میانی یک رمپ هموکلین...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 36  issue 2

pages  75- 104

publication date 2020-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023